bescherming tegen zonnebrand van binnenuit

De laatste jaren zijn er heel wat berichten verschenen over de toename van huidziekten.  Eén van de oorzaken zou kunnen liggen in het feit, dat de mensen tegenwoordig hun vrije tijd anders besteden.  De trend om aktiviteiten in de open lucht te ontplooien en daardoor langer in de zon te zijn, speelt volgens wetenschappelijke onderzoekingen een rol bij het ontstaan van bepaalde huidziekten.  Deze onderzoekingen tonen aan, dat langere blootstelling aan UV-stralen het afweersysteem van de huid tijdelijk, en soms zelfs blijvend, uitschakelt.  Dit wordt veroorzaakt door de zogenaamde vrije radikalen, een tussenprodukt dat optreedt bij het ademhalingsproces en dat makkelijk reageert met zuurstof.  Dergelijke vrije radikalen kunnen de lichaamscellen vernielen, doordat ze de eiwitstruktuur van de cellen veranderen, de vetzuren in de celwanden beschadigen of de genen aantasten.  Iedere cel krijgt dagelijks talloze aanvallen van vrije radikalen te verwerken.  Het lichaam reageert hierop met een anti-oxyderend beveiligingssysteem gebaseerd op enzymen.  Vaak is de belasting van buitenaf echter sterker dan het eigen afweersysteem van het lichaam.  Anti-oxyderende stoffen, zoals beta-caroteen, versterken de bescherming van de cellen.  Ze vangen en binden vrije radikalen, vóór ze in de cellen kunnen doordringen.  Bij mensen die lijden aan huidziekten, die het gevolg zijn van UV-straling, valt vrijwel altijd een verlaagd gehalte aan beta-caroteen in de bloedspiegel te konstateren.

Beta-caroteen wordt in de vetcellen van de huid vastgelegd en opgeslagen.  Op die manier kan beta-caroteen de huid helpen zichzelf te beschermen.  Het is namelijk in staat bepaalde lichtgolven te absorberen, waarbij de energierijke vrije radikalen, die door UV-straling ontstaan, worden opgevangen en geneutraliseerd.

De belangrijkste bronnen van beta-caroteen voor de mens zijn gele en groene groenten, waarvan worteltjes en spinazie een bijzonder hoog caroteengehalte hebben.  Veel levensmiddelen verliezen echter een groot gedeelte van hun caroteen-bestanddelen wanneer ze verhit (dus gekookt of gebakken), lang opgeslagen of lang aan licht blootgesteld worden of wanneer ze gegeten worden zonder die vetten, die voor de vertering noodzakelijk zijn.  De verminderde hoeveelheid beta-caroteen, die via het voedsel wordt opgenomen, is dan vaak niet meer voldoende om de cellen te beschermen, en dient met voedingssupplementen te worden aangevuld.

Tijdens een vakantie in de bergen, aan zee of bij een langdurig verblijf in zuidelijke landen is het aan te bevelen de voeding dagelijks aan te vullen met beta-caroteen.  Vooral wanneer men een bijzonder gevoelige huid heeft, zou men al zes weken vóór het begin van de vakantie hiermee dienen te beginnen.  Een aangename bijkomstigheid van caroteen is, dat men iets sneller bruin wordt.

Beta-caroteen wordt ook wel "pro-vitamine A" genoemd, omdat het in het lichaam wordt omgezet in vitamine A.  Daardoor kan beta-caroteen problemen met het gezichtsvermogen, die te wijten zijn aan een vitamine A-tekort, voorkomen.