Melk bevat hoogwaardige proteïnen, calcium en vitamine D en is één van onze belangrijkste leveranciers van voedingsstoffen.  Toch is melk niet voor iedereen zonder meer geschikt.

Melk en vrijwel alle melkprodukten bevatten onder andere melksuiker, oftewel lactose.  Gewoonlijk wordt melksuiker in de dunne darm door het enzym lactase gesplitst in glucose en galactose, stoffen die door het lichaam zonder problemen verteerd kunnen worden.  Mensen, bij wie het enzym lactase niet voldoende of geheel niet geproduceerd wordt, kunnen melksuiker moeilijk verteren.  Dit heeft tot gevolg, dat de onverteerde melksuikers in de dikke darm doordringen en door de daar aanwezige bakteriën gaan gisten.  Dit gistingsproces leidt tot de vorming van gassen en organische zuren (over-verzuring) en daardoor tot typische verschijnselen als winderigheid, diarree en darmkrampen.  In Midden Europa lijdt ongeveer 15 tot 20% van de bevolking aan lactose-intolerantie (het niet kunnen verteren van melksuiker).

De terugloop van de lactase-produktie is echter geen ziekte, maar een geprogrammeerd proces, dat bij veel mensen inzet na de zoogtijd.  Zowel bij de mens, als bij alle andere zoogdieren, produceren pasgeborenen zelf veel lactase-enzym.  Dit is nodig om de in de moedermelk aanwezige melksuikers te verteren.  Na de zoogtijd neemt de eigen produktie van lactase-enzym echter af en daarmee ook de mogelijkheid om melksuiker te verteren.  Als de lactase-produktie zeer sterk afneemt, spreekt men van een lactose-intolerantie.

Wat kan men daaraan doen?

In geval van lactose-intolerantie zou men moeten afzien van produkten met een hoog lactose-gehalte.  Daartoe worden gerekend kwark, yoghurt, gestremde melk, slagroom, boter, melkdrankjes, witbrood, taart, koekjes, kant-en-klare bakmengsels, chocolade, konsumptieijs en kant-en-klare produkten als aardappelpuree, sausmixen, ketchup etc.  Helaas is het niet altijd mogelijk geheel van melksuiker af te zien, omdat veel voedingsmiddelen melksuikers bevatten.

Men kan de dagelijkse voeding aanvullen met extra lactase-enzymen zodat met meer melksuiker kan verteren.  De dosering hangt echter af van de mate van lactose-intolerantie en moet voor iedereen persoonlijk worden vastgesteld.  Ter oriëntering geldt dat 300 FCC_eenheden lactase-enzym ongeveer 1 gram melksuiker kunnen splitsen (zie tabel).  Dat betekent, dat het lichaam ongeveer 1500 FCC-eenheden lactase-enzym nodig heeft om de 5 gr melksuiker, die in 100 ml melk bevat is, te splitsen.

Lactase-enzym als voedinssupplement maakt het mogelijk de melkvertering op een natuurlijke manier te regelen.  Lactase-enzymen werken echter niet in geval van een allergie voor melk-eiwit.